Hızlı Okuma ve Hafıza Teknikleri Nelerdir?
Hızlı okumak belli bir sürede okunan kelime sayısının artırılmasına denir. Hızlı okuma sadece kelimeleri okumak değil, anlam ve bellek diyaloğunu hızlandırıp hem daha çok kelime okumak hem daha iyi anlamayla ilgilidir. Bir başka deyişle, anlama oranını ve kelime sayısını sıradan insanların ortalaması üzerine çıkarmaya hızlı okuma denir. Hızlı okuma tekniklerine geçmeden önce okurken yaptığımız bazı alışkanlıklar bulunmakta ve bu alışkanlıkları bırakmak okuma hızınızı artıracaktır. Okuma hızını düşüren davranışlar şu şekildedir; Okurken daha iyi anlayayım diye başa dönüyorsanız, cümleleri değil de kelimeleri takip ediyorsanız, ana düşünceyi yakalayayım derken yan düşünceleri kaçırıyorsanız, okuduğunuz metnin ne anlatmaya çalıştığını okuma sonuna bırakıyorsanız, dikkatiniz sürekli dağılıyorsa, konsantre olmakta güçlük çekiyorsanız, sürekli kısa metinlere yöneliyorsanız, okuma hızınız oldukça yavaş ilerliyor demektir. Bu davranışları bırakmanız gerekmektedir. Hızlı okumanın altın kuralı gözlerinizi geliştirmenizden geçer. Çünkü okuma işini gözlerimiz sayesinde yaparız ve gözler tıpkı bir kamera gibi gördüklerini kaydeder. Odaklandığında ise fotoğraf makinesi gibi belli bir noktayı seçer o nokta üzerine netler. Fotoğrafı çektiğinizde odaklanılan nokta net, diğer bölgeler daha flu şekilde çıkar. Gözümüzü bir fotoğraf makinesi gibi düşünürsek, odaklama yapılan alanı büyütmek, çok daha hızlı okumamıza ve çok daha iyi hatırlamamızı sağlar. Bunun içinde eğitim almanız gerekmektedir. Çünkü fotoğraf makinesinden farklı olarak, insanda bir başka boyut çalışmaya başlar. Bu boyut zihindir. Bu yüzden hızlı düşünüp hafızaya sağlam bilgiler koymak ve göz hareketlerimizle hızlıca cümleleri, satırları görmek sizi hızlandırır. Metin okurken odaklandığımız bölgeye “Aktif Görme Alanı” denir. Bu alan ortalama 4 santimetredir. Metni soldan sağa okurken gözlerimiz düz bir çizgi üzerinde olur. Bu esnada beyin, aktif görme alanına giren kelimeleri anlamlandırabilir. Eğitilmiş bir göz, aktif görme alanını genişletir ve sonraki aktif görme alanı ile bütünleşir. Hızlı kitap okuma teknikleri ile kitaplarınızı daha çabuk bitirebilir, ödevlerinizi daha hızlı hazırlayabilir, gündemi çok daha hızlı takip edebilirsiniz. Sizin için hızlı okuma tekniklerini aşağıdaki maddelerde özetlemeye çalıştık.
1. Teknik; Görsel algılama kapasitesini yükseltmek ile ilgili. Kelime çalışmaları yaparak kelimeleri daha hızlı tanımaya çalışabilirsiniz. Örneğin, Bir a4 kağıdında 2 harfli 3 harfli, dört harfli 5 harfli, 6 harfli, 7 harfli kelimeleri alt alta ve yan yana yazınız ardından gözlerinizi bu kelimeler üzerinde hızlıca gezdirerek kelimeleri okumaya ve anlamını çıkarmaya çalışınız. 10 saniyede ne kadar çok kelime hatırladığınıza bakınız ve bu rakamı sürekli yükseltmeye çalışınız.
2. Teknik Kelime hazinesini geliştirmek ile ilgili. Ne kadar çok kelime bilirseniz o kadar hızlı bir şekilde okursunuz. Bilmediğiniz kelimeler bildiğiniz kelimelerin en az 3 katı kadar hızınızı düşürür. Öte yandan, dilimize yerleşmiş yabancı kelimelerin Türkçe karşılıklarını yani anlamlarını öğrenmeniz gerekir.
Konsatrasyon yani 3. Teknik, ilgilenmekle alakalı. Ne iş yapıyorsanız onunla ilgilenmelisiniz. Kitap okurken çöp kamyonunu, evin kirasını, yarın yapacaklarınızı, duvardaki resmi düşünmek hızınızı kaybetmenize yol açar. Bu yüzden kitap okurken, sadece okuyun.
4. Teknik Gözle okuma. İçten ve dıştan okuma tekniğinin her ikisi de yanlıştır. Kitaplar içten ya da dıştan okunmaz sadece gözlerle okunur. Bu yüzden, okuma organımız ağız değil gözdür. Doğru organınızı kullanın ve okuduğunuzda metni anlamadım deyip asla başa dönmeyin.
5. Teknik yani Göz atma Tekniği. Bu teknik ile metine başlamadan önce tüm sayfalara göz atın. Başlıklar, ana başlıklar paragraf başları ve sonlarına dikkat edin. Elde edilenler, zihinde birleştirin. Önemli kelimelere önemli yargılara bakılır, ana fikri beyan eden cümleleri seçmeye çalışın.
6. Teknik Bol bol kitap okumak ile ilgili. Aslında en büyük etken bol bol kitap okumaktır kitap okudukça doğal olarak görme alanınız genişler, kelime hazineniz artar, geçişleri, deyimleri atasözlerini okumadan kafanızda tasarlarsınız. Cümlenin gelişinden hangi noktaya varacağına tahmin yürütürsünüz. Kısacası çok okumak okumadan okumaya neden olur. Bizi makinelerden ayıran şey de budur. Tamamlama, eksiltme, inisiyatif kullanma gelecek hakkında karar verebilme, öngörü yürütme insana has özelliklerdir.
7. Teknik yani Kendine güven. Öncelikle kendinize güvenmelisiniz. Okuduğunuzu unutmak ya da anlamamak kaygısı ile metnin başına asla dönmemelisiniz. Kendinize bir hedef ve amaç belirleyip o çizgide ilerlemelisiniz.
Sütun tarama tekniği sonuncu, yani 8. Teknik. Bu teknikte Gözlerinizi metnin üzerinde soldan sağa, sağdan sola her satır boyunca kaydırırsanız metni hızlı bir şekilde okuyamassınız. Başlangıç için göz kaydırırken daha fazla satır atlamanız ve odak noktalarınızı ona göre belirlemeniz hızlanmanızı sağlar. Hızlı okuma eğitimlerinin ilerleyen aşamalarında zigzaglar çizmek yerine menderesler çizerek yani gözlerinizi s harfindeki gibi metin üzerinde yukarıdan aşağı doğru gezdirerek okumanıza imkan verir. Bu sizi hızlı okumada üst seviyelere ulaştırır. Sütun tarama tekniğini daha iyi bir şekilde öğrenmek için hızlı okuma teknikleri pdf formatında yayınlayan siteleri inceleyebilirsiniz. Öte yandan, videolar izleyerekte bunu yapabilirsiniz.
- Hızlı okuma teknikleri
- Hızı okuma ve anlamanın ortak noktaları
- Hızlı okumanın avantajları
Anlayarak Okuma
Okuma yapmanın temel amacı öğrenmeden geçer. Bir roman bile okusak, okuduklarımızın bize bir şeyler katmasını isteriz. Okuduğumuz cümlelerin kuruluşları, hoş betimlemeler bile aslında öğrenmek, hissetmek çok önemlidir. Tek başına hızlı okuma, anlama olmayınca hiçbir işe yaramaz. Çünkü, hedeflerimize ulaşamayız. Bu yüzden, birincil önceliğimiz anlayarak okuma olmalıdır. Hızlı okuma ve anlama için yapılacak birçok teknik vardır. Eğer anlayamıyorsak ya da geç anlıyorsak bu tamamen bizimle ilgili bir problemdir. Yani bunu sadece okuduğumuz metne, okuma yaptığımız ortama, kafamızın dağınık olmasına bağlamamalıyız. Hızlı okuyup anlama için önce kendimizi sorgulamalıyız. Okumakla anlamak tamamen farklı konulardır. Bu ikisinin ayırt etmemiz gerekir. Herkes hızlı okuyabilir ama herkes hızlı bir şekilde anlayamaz. Bu okuyan kişinin zeki olduğu anlamına da gelmez. Okuyamayan kişinin de aptal olduğu sonucunu doğurmaz. Durum tamamen kişisel gelişimle yani kendini geliştirmekle alakalıdır. İlk başta metinleri öz dilinize çevirin. Yani, Türkçe bir metni, okurken, yazarken, anlatırken kendi kelimelerinizle okumanız, yazmanız ve bunu anlatmanız gerek. Eğer metinlere sizden bir şeyler katarsanız ona anlamlar yüklersiniz ve bu sizin için anlamlı hale gelir. Yani, bu bir bakıma kodlama ile oluyor. Beyin buna yatkındır. Ona bir şeyleri kodlayarak verirseniz bu iş çok daha kolay olur. Diğer bir yandan, örneklendirin. Yani, Metni okurken bir yandan da zihinsel derinliğinizi çözmeye çalışın. Kendi zihninize hâkim olun ve okuduklarınızı olabildiğince hızlı bir şekilde örneklendirin. Zaten bu isteğiniz olduğunda beyniniz hemen buna karşılık verir. Derste okumak için parmak kaldırdığınızda güzel okumak için dikkatinizi toplarsınız ve bunun için çaba sarf edersiniz. Fakat, yanınızdaki arkadaşınız az sonra sorulacak sorulara daha doğru yanıtlar verir. Bunun nedeni, İlk olarak siz okurken dikkatinizi yalnızca metnin güzel okunmasına fokus olursunuz. Bununla birlikte, beyninizin farklı bir bölgesi çalıştı. Beyin, tüm enerjisini güzel okumaya ayırdığı için anlayarak okumadınız. Peki, arkadaşınız neden sizden daha iyi cevaplar verdi? Çünkü kendisi okumuyordu ama sesi duyabiliyordu. Yani fiziki şartları sizden daha iyiydi. Sadece dili çalışmıyordu. Gözleri ile takip ediyordu yani beyne gereksiz bir yükleme yapmamıştır. Bunu anlamaya odaklanmıştı ve çok daha iyi anladı ve sorulara doğru cevaplar verdi. Etkin okumak sadece sessiz bir şekilde okumak değildir. Etkin okumak, metnin içine dalmaktır ve anlamaya çalışmaktır. Hedefiniz okumak değil aynı zamanda anlamak olmalıdır.
